1.
Պրոտոիրանական,
մ.թ.ա. 12-6դդ: Սա այն ժամանակներն
էին, երբ վաղ ցեղային միությունները ու Մարական արվեստը ձևավորվեցին Իրանի սարահարթի
հյուսիս-արևելքում:
2. Աքեմենյան, մ.թ.ա. 550-330թթ.
3. Պարթևական, մ.թ.ա. 250-մ.թ.226թթ.
4. Սասանյան, մ.թ. 226-651թթ.
հյուսիս-արևելքում:
2. Աքեմենյան, մ.թ.ա. 550-330թթ.
3. Պարթևական, մ.թ.ա. 250-մ.թ.226թթ.
4. Սասանյան, մ.թ. 226-651թթ.
Ժամանակակից
Իրանի տարածքը դեռ այն ժամանակներից բնակլիմայական պայմանների առումով շատ բազմազան
է եղել, դրա համար էլ այստեղ կազմավորվող մշակույթները նույնպես այդպիսին են եղել:
Կան տրոպիկական (Կասպից ծովի հարավային
ծովեզր), ծովից ցածր մասեր (նույնիսկ անմիջապես ծովի կողքին), լեռնային շրջաններ (Զագրոսի
լեռնաշղթան, Էլբրուսի լեռները), սարահարթային, անապատային գոտիներ,
անապատներ և այլն:
Պարսկաստանի
հյուսիս-արևելքում ապրել են իրանալեզու ցեղեր. մարերը, պարթևները, աֆղանները, տաճիկները,
սկյութները, սարմաթները, կիմերները և այլն:
Պարսկաստան
անվանումը գալիս է Մակեդոնացու ժամանակներից: Հույները այսպես անվանեցին Պարս նահանգի
անունով: Ավելի հին անվանում է Իրանը, որ ավելի մոտ է “արիացիների երկրի” իրենց ինքնանվանմանը: